“Sáng nay có đứa em ở 1 tỉnh xa nhờ chia sẻ, nội dung nguyên văn là ” dạ em với đứa bạn hùn hạp nhao sờ ta úp, em ở quê gom đặc sản nông sản còn nó ở SG lo buôn bán… ban đầu rất ok… rồi gần đây em thấy bất thường … em nghĩ có vấn đề gì đó… 1 số bạn em khuyên nên tự bán 1 mình…”
Hợp tác kinh doanh, chưa bao giờ là câu chuyện đơn giản
Mình hỏi vấn đề bất thường là gì em bảo hàng hóa bán vẫn ok nhưng chi phí nhiều hơn, bạn ấy còn muốn làm web thương mại điện tử… rồi đi học đủ thứ tốn chi phí… em thấy bạn ấy lo cho mình nhiều hơn….
Thực sự trước khi chia sẻ cùng em mình chợt thở dài ngao ngán, về tư duy tầm nhìn trong vấn đề hợp tác chung vai của rất nhiều người Việt hiện nay.
Mười mấy năm đi viết báo rồi làm báo mình phỏng vấn hàng nghìn doanh nhân doanh nghiệp, rồi lập 3 cty gần chục năm nay mình gặp rất nhiều trường hợp như thế này.
Chú Hai vốn ban đầu chỉ quanh quẩn bào chế thuốc gia truyền ở 1 tiệm đông y … sau đó hợp tác với ông bạn ở 1 cty nọ để đẩy mạnh thương hiệu sản xuất đại trà… còn nhỏ vẫn ok lớn hơn chút thì 2 bên tị nạnh, bên bảo sản xuất quan trọng nhất… bên kia thì bảo tao không bán thì mày sản xuất cho ma mua à… rồi tan vỡ …
Mình nhớ như in thằng bạn, 14 năm trước khi bạn bè còn ngồi trên ghế giảng đường là hắn đã nhanh nhạy về quê Bình Thuận thu gom hải sản để bỏ mối cho các nhà hàng khách sạn tại TPHCM; ban đầu là mẹ hắn gửi cho ăn sau đó ăn không hết bán lại cho bạn bè…. rồi lan ra… nó bỏ học lập công ty… rồi từ từ các bác vạn chày quê hắn trở thành mối lái gom hàng cho hắn … cuộc đời lên hương… từ con 2 bánh chuyển sang ô tô nhà lầu….
Đùng cái vào 1 ngày đẹp chời hắn tuyên bố: cái bọn ngư dân dạo này hay làm giá làm sách… biển đẹp mà dám bảo không đánh bắt được đòi tăng giá…. thế là hắn gom vốn nhờ ba mẹ vay thêm đủ thứ để đóng đội tàu tự đánh bắt… cạnh tranh với đám ngư dân láo toét (lời hắn) ….
Rồi đội tàu hắn ra khơi… hắn bỏ cv ở Sài Gòn về chỉ huy… thay vì việc của hắn là nhanh nhảu đi nhạo tiếp khách là các chủ nhà hàng hotel để mở rộng thị trường thì nay hắn chọn bám biển… chắc với tham vọng khép kín quy trình từ đầu đến cuối… sau 3 tháng đội tàu hắn banh chành, mấy cậu ấm cô chiêu làm gì đủ kinh nghiệm bằng các ngư dân bám biển nhiều năm. Công việc đánh bắt đình đốn, ngư dân họ giận không bán hàng cho nữa…. ở SG thì thiếu hắn chỉ huy… khách hàng giận vì sản phẩm ngày càng kém chất lượng… hàng ngày thay vì đánh xe đi giao thiệp với các chủ restaurant hay hotel bàn bạc thương lượng hoặc đi học thêm về xuất khẩu hay tiếng Anh để nâng tầm quốc tế thì hắn chọn về quê cạnh tranh với những ngư dân láo toét… bank xiết nợ… ba mẹ càm ràm… hắn ra biển với chai rịu Tây càng nhiều…. rồi cuối năm tuyên bố đóng cửa công ty… đêm nằm nghe sóng biển rì rào nghêu ngao hát câu ” chuyện tình đôi ta như thuyền xa bến đỗ”…
Xem thêm: Kinh nghiệm sống còn khi hợp tác kinh doanh, hùn hạp làm ăn chung vốn
Trở lại chuyện của em bán nông sản.
Hichic em ơi…. a chưa biết bạn em như thế nào nhưng qua lời em nói thì a thấy em là người bất thường đầu tiên nha. Công việc buôn bán bình thường là tốt rồi, bạn em mở web TMDT bán hàng là cho kịp xu thế, bạn ấy đi học là để nâng cao tầm quản trị phục vụ cho công việc tốt hơn… sao em không nghĩ bạn em giỏi hơn sẽ làm em thơm lây rồi cái job mà em và bạn ấy đang làm sẽ phát triển hơn…
A nghĩ cái em cần làm là hãy lớn lên như bạn ấy. Em ở quê lo tìm kiếm các món ngon vật lạ nhiều hơn… rồi liên kết với nông dân chặc chẽ… em cũng có thể học từ xa… phải tin bạn mình… điều em cần làm là hãy rời xa cái nhóm nào nói này nọ với em á… người ta bận suốt ngày mần en… rảnh cuối tuần đọc cuốn sách hay đi volunteer … time bay vèo vèo lấy đâu ra mấy vụ tụ tập nói chuyện trăng mây … còn em không sửa hay không lớn kịp… hãy cho a contact của bạn em… a sẽ chủ động giúp em… nói với hắn là hãy từ bỏ em… chia tay sớm cho bớt đau khổ… bởi đại bàng như nó mà ngồi với mấy chú gà con như em và nhóm bạn cũng khổ cho cả đôi bên lắm …
Chợt ngẫm thấy mối quan hệ hợp tác của nhiều người Việt vẫn là câu chuyện vui muôn thuở . Ban đầu đánh du kích rất tốt rồi hiện đại hợp tác bắn đại bác thì đứa nạp đạn cạnh tranh với thằng bắn… cuối cùng không chết vì địch mà bị quả đạn của mình kẹt nòng nổ banh xác.
Vì sao vậy? Vì thiếu hiểu biết, vì tiếng Anh chưa giỏi để dịch hợp đồng rồi bị gạt hay vì luôn muốn phát huy tính truyền thống vẻ vang với tinh thần du kích bất diệt ?????? Hay vì tính tự kỉ Á đông thích chơi 1 mình… vừa muốn sinh ra muốn nó phát triển mạnh (mà năng lực chưa đủ) rồi nhờ vả nhưng vẫn mong muốn nó chỉ là con mình và làm theo ý mình???
Lớn lên em ơi… hãy lớn lên em ơi… hãy nhìn về non xa với đại dương bao la mà cùng nắm tay vượt muôn trùng sóng biển… bằng không… chỉ có ao nhà quanh quẩn với tiếng gà gáy sớm tinh mơ rồi đến tuổi già vẫn lẩm nhẩm bài ca con cá : mình là ai mình là ai!!!???”
Nguyễn Tuấn Khởi
CEO VTVCorp dot vn
