Truyền thuyết kể rằng Mê Cung đã giam giữ con quái vật mình người đầu bò Minotarus chứa một kho tàng cực kỳ lớn. Ai lấy được kho báu này sẽ giàu sang đến mức phung phí 10 đời cũng không hết. Có 4 anh chàng quyết tâm lấy cho bằng được kho báu nên đã quyết định thám hiểm mê cung.
– Anh chàng đầu tiên rất tự tin, cho rằng bản thân dư sức tìm được kho báu nên xông vô mê cung mà không hề suy nghĩ gì. Sau vài tiếng lạc trong mê cung, anh bắt đầu hoảng sợ tìm đường quay lại nhưng không được. Cuối cùng đã chết vì đói, khát, kiệt sức chỉ sau 4 ngày.
– Anh chàng thứ 2 vừa bước vô mê cung vừa run sợ, chỉ sau 1h đồng hồ anh đã bắt đầu hoảng loạn và chạy tứ tung để tìm đường ra. Anh cũng chết sau đó ít ngày, cùng số phận với anh số 1.
– Anh chàng thứ 3 rất tự tin bước vô mê cung. Anh không đi tay không mà kéo theo vô số lương thực, chăn êm nệm ấm đủ sống trong một năm. Tiếc là khi lương thực vơi hết, anh phải trở ra ngoài mà không tìm được kho báu, nhưng ít ra anh sống sót vì có sự chuẩn bị chu đáo.
– Anh chàng thứ 4 cũng tự tin vì có bản đồ mê cung, chỉ chính xác kho báu ở đâu. Tuy nhiên chỉ sau một ngày anh lại phải quay trở ra khi chưa tìm được kho báu. Lần tiếp theo anh quay trở lại cùng tấm bản đồ và vô số lương thực như anh số 3 và đã lấy được kho báu.
Câu chuyện cho thấy Tự Tin thật sự đến từ 2 thứ:
– Chúng ta đang có gì (Tiền bạc, địa vị, mối quan hệ, kỹ năng, thành tựu cũ, ….)
– Chúng ta có biết chính xác mục tiêu của mình và cách để đạt được mục tiêu đó hay không ?
Anh chàng số 1 tượng trưng cho một thành phần không nhỏ trong xã hội là các thanh niên đa cấp, các thanh niên mới học xong vài khóa NLP, các thanh niên mới tốt nghiệp chương trình làm giàu chuẩn bị khởi nghiệp. Nhóm này tự tin một cách hư cấu mà không hề dựa trên bất kỳ cơ sở nào. Hoặc là sẽ knock out sớm, hoặc chỉ giữ lửa được vài hôm vì tự tin không đến từ tầm nhìn, mục tiêu và nội lực. Câu hò reo quen thuộc nhất là “Người ta làm được thì mình cũng làm được”, hò reo mà không biết mình là ai, mình có cái gì mà cứ liều mạng dại dột thì chết là đúng rồi. Nhóm này hầu hết không chịu nghe ai vì đang sung, cứ để chết queo rồi sẽ sáng mắt ra, khuyên không nổi đâu.
Anh chàng số 2 tượng trưng cho các em mới ra trường hoặc mới thay đổi công việc mới. Các em hoang mang không biết lối ra, không biết mình có cái gì trong tay, điểm mạnh điểm yếu là gì nên rất thiếu tự tin. Để xây dựng sự tự tin cho các em, Manager không chỉ cho các em bức tranh tổng thể về nghề, mà còn phải cho các em thấy các em có cái gì nổi trội và làm thế nào để đạt được mục tiêu trong công việc. Tuy nhiên đa số Managers không biết cách nên chỉ cổ vũ suông, điều này hoàn toàn không giải quyết được vấn đề.
Anh chàng số 3 là người hiểu rất rõ bản thân mình có gì, mạnh yếu ở đâu. Tuy nhiên vì thiếu chữ “How” nên sau khi sử dụng hết vốn liếng sẽ bỏ cuộc. Manager hãy cho những nhân viên này tấm bản đồ là bức tranh tổng thể và cách thực thi để ra kết quả càng sớm càng tốt.
Anh chàng cuối cùng có tầm nhìn nghề nghiệp rất rõ và cũng biết cách thức thực hiện. Tuy nhiên cái thiếu lại là nguồn lực (tiền bạc, thời gian, người hỗ trợ) hoặc nội lực (kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng) nên không đạt được mục tiêu. Tuy nhiên sau khi đã được trang bị đầy đủ vốn liếng thì kết quả khác ngay lập tức.
Túm lại sự tự tin thực sự đến từ tầm nhìn rõ ràng, cách đạt được tầm nhìn chứ không phải từ lửa bên ngoài. Chỉ gào lên như điên hết ngày này qua ngày khác, tự huyễn hoặc bản thân hoặc cổ vũ chay sẽ không bao giờ tạo ra sự tự tin thật sự. Cái gốc không có thì cành lá sẽ chóng tàn.
*** Dù mục tiêu của bạn là phát triển sự tự tin , khám phá năng lực tiềm ẩn, tạo động lực, hay gắn kết cho đội ngũ thì hãy làm cho đúng cách bằng cách xử lý vấn đề từ gốc. Tổ chức Team Building cho vui, đi nghĩ dưỡng cho hoành tráng mà không đúng phương pháp sẽ không có tác dụng đâu.
Nguyễn Thanh Phong
